Araç sahibi olmak kadar, araç satış ve devir işlemlerini sorunsuz bir şekilde tamamlamak da önemlidir. Türkiye’de araç satışı ve devir işlemleri yasal çerçeveye uygun olarak yapılmalıdır. Bu süreçte belirli belgeler, noter işlemleri ve vergi ödeme yükümlülükleri yer alır. Araç satışını gerçekleştirmeden önce, tarafların hak ve sorumluluklarını bilmesi, işlemlerin eksiksiz ve doğru bir şekilde tamamlanmasını sağlar.
Bu makalede, araç satış ve devir işlemlerinin nasıl yapıldığı, dikkat edilmesi gereken noktalar ve sıkça sorulan sorulara dair kapsamlı bilgileri bulabilirsiniz.
Araç Satış İşlemi Nedir?
Araç satış işlemi, araç sahibinin aracını bir başkasına devretmesiyle gerçekleşir. Satışın resmi hale gelmesi için noter aracılığıyla devir işlemleri yapılır. Bu işlem, hem ikinci el araçlar hem de yeni araçlar için geçerlidir. Satış işlemi sonucunda, aracın yeni sahibi trafik siciline işlenir ve yeni bir ruhsat düzenlenir.
Araç Satış ve Devir İşlemleri Nasıl Yapılır?
Araç satış ve devir işlemleri birkaç basit adımdan oluşur. Bu adımlar yasal çerçevede belirlenmiştir ve eksiksiz tamamlanması gerekir. İşte satış ve devir süreci:
1. Noter İşlemleri
Türkiye’de araç satış işlemleri noter huzurunda yapılmaktadır. Satıcı ve alıcı, noterlikte buluşarak gerekli belgelerle birlikte başvuruda bulunur. Noter, aracın mevcut durumunu ve satışa uygun olup olmadığını kontrol eder. Ayrıca, aracın üzerinde herhangi bir haciz, rehin veya trafik cezası olup olmadığı sorgulanır.
Noter işlemleri sırasında tarafların kimlik belgesi ve aracın ruhsatı hazır olmalıdır. Satıcı, aracı noter huzurunda resmi olarak devreder ve alıcı yeni sahibi olur.
2. Gerekli Belgeler
Araç satış ve devir işlemleri için gereken belgeler şunlardır:
- Kimlik Belgesi: Hem alıcı hem de satıcı, T.C. kimlik kartı ya da sürücü belgesi ile başvuru yapmalıdır.
- Araç Ruhsatı: Aracın mevcut ruhsatı noter işlemleri için gereklidir.
- Zorunlu Trafik Sigortası: Aracın geçerli bir zorunlu trafik sigortası olması zorunludur. Yeni alıcı, satış işleminin hemen ardından kendi adına trafik sigortası yaptırmalıdır.
- Araç Muayenesi: Aracın muayenesinin geçerli ve güncel olması gerekir. Muayenesi olmayan araçların satışı gerçekleştirilemez.
- Plaka Belgesi (isteğe bağlı): Alıcı, araca ait mevcut plakayı kullanmak istemiyorsa, yeni plaka talebinde bulunabilir.
3. Araç Borçları ve Cezalar
Araç satış işlemleri sırasında, aracın üzerinde herhangi bir vergi borcu, trafik cezası, rehin veya haciz bulunmamalıdır. Bu nedenle, satış öncesinde aracın tüm borçlarının kapatılması gerekir. Araç üzerindeki borçların ödenmemesi durumunda satış işlemi gerçekleştirilemez.
4. Noter Harcı ve Masraflar
Noter işlemleri sırasında belirli harçlar ve masraflar ödenir. Araç satışında, noterlik ücreti alıcı tarafından karşılanır. Bu ücretler, araç değerine ve noter tarifesine göre değişiklik gösterebilir. Genellikle satış işlemi sonrasında, noter huzurunda satış sözleşmesi imzalanır ve alıcıya yeni ruhsat düzenlenir.
5. Ruhsat Teslimi ve Plaka Değişikliği
Noter işlemlerinin tamamlanmasının ardından alıcıya geçici bir ruhsat belgesi verilir. Yeni ruhsat, noterlik tarafından düzenlenir ve birkaç gün içinde teslim edilir. Alıcı, plaka değiştirmek isterse, trafik şubesine başvurarak yeni plaka talebinde bulunabilir.
Araç Devir İşlemi Nedir?
Araç devir işlemi, araç sahibinin aracını bir başka kişiye devretmesidir. Devir işlemi, satış işleminden farklı olarak, bazen karşılıksız olabilir. Özellikle aile içi devirlerde, bir ücret alınmadan da araç devredilebilir. Ancak bu işlemler de noter huzurunda yapılır ve resmi evraklarla belgelenir.
Araç Satışı ve Devir İşlemlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Araç satış ve devir işlemleri sırasında dikkat edilmesi gereken birkaç önemli nokta bulunmaktadır:
1. Araç Muayenesi
Satışı yapılacak aracın geçerli bir muayenesinin olması zorunludur. Muayenesiz araçlar, noter satış işlemi sırasında onaylanmaz. Bu nedenle, aracın muayene tarihinin geçerli olduğundan emin olmanız gerekir.
2. Vergi Borcu ve Trafik Cezası
Aracın geçmişe dönük herhangi bir vergi borcu ya da trafik cezası bulunuyorsa, bu borçlar satış işlemi öncesinde ödenmelidir. Noter satış işlemleri sırasında bu borçlar sistem üzerinden kontrol edilir ve borçlu araçların satışı gerçekleşmez.
3. Sigorta Durumu
Araç satışından sonra yeni sahibin en kısa sürede zorunlu trafik sigortası yaptırması gerekmektedir. Satış işlemi öncesinde mevcut sigortanın durumu kontrol edilmeli ve gerekirse sigorta yenilenmelidir.
4. Noter Ücretleri
Noter işlemleri sırasında alınacak ücretlerin alıcı tarafından karşılanması gerektiğini unutmamalısınız. Bu ücretler araç değerine ve noterlik hizmetine göre değişebilir. Alıcı ve satıcı, satış öncesinde bu konuda anlaşmalıdır.
Araç Satış ve Devir İşlemlerinde Sıkça Sorulan Sorular
1. Araç satışında noter zorunlu mudur?
Evet, Türkiye’de araç satış işlemleri noter huzurunda yapılmalıdır. Noter onayı olmadan yapılan satışlar geçersizdir.
2. Araç satışında vergi borcu veya ceza varsa satış yapılabilir mi?
Hayır, araç üzerindeki vergi borcu veya trafik cezası ödenmeden satış işlemi gerçekleşmez. Bu borçlar ödenmeden noter işlemi yapılamaz.
3. Satış sonrası trafik sigortası ne zaman yapılmalıdır?
Alıcı, araç satışının hemen ardından kendi adına zorunlu trafik sigortası yaptırmalıdır. Sigortasız araç trafikte bulunamaz.
4. Plaka değişikliği nasıl yapılır?
Plaka değişikliği talep eden alıcı, noter satış işleminden sonra trafik şubesine başvurarak yeni plaka talebinde bulunabilir. Yeni plaka düzenlenirken belirli bir harç ödenir.
5. Satış işlemi sırasında alıcı ve satıcı aynı anda noterlikte mi bulunmalıdır?
Evet, araç satış işlemi sırasında hem alıcının hem de satıcının noter huzurunda olması gerekmektedir. Bu, işlemlerin resmiyet kazanması için şarttır.
6. Satış sonrası ruhsat ne zaman teslim edilir?
Araç satışından sonra noter tarafından alıcıya geçici bir ruhsat verilir. Asıl ruhsat ise birkaç gün içinde düzenlenip alıcıya teslim edilir.
7. Aracın borcu olmasa da noter satışını engelleyen durumlar olabilir mi?
Evet, aracın rehinli ya da hacizli olması durumunda noter satış işlemi gerçekleşmez. Bu tür durumlar, satış işleminden önce kontrol edilmelidir.
Sonuç
Araç satış ve devir işlemleri, hem alıcı hem de satıcı için dikkat edilmesi gereken önemli prosedürler içerir. Noter huzurunda yapılan işlemler, aracın güvenli bir şekilde el değiştirmesini sağlar. Araç satışı sırasında borçlar, sigorta, muayene gibi birçok ayrıntıya dikkat edilmesi gerekmektedir. Bu süreçte tüm belgelerin eksiksiz hazırlanması, işlemlerin sorunsuz tamamlanmasını sağlar.
Bunları da İnceleyebilirsiniz:
Araç Satarken Noter İşlemleri Nasıl Yapılır? – sahibinden.com
İkinci El Araç Satışı ve Alımı Nasıl Yapılır? – Koalay
